حجتالاسلام قرائتی دربیانی گفتند:خداوند در روز قیامت به حساب همه ما رسیدگی میکند اما در این حسابرسی «فَحاسَبْناها حِساباً شَدیداً»(طلاق/۸) به برخی سخت و به برخی دیگر «یُحاسَبُ حِساباً یَسیراً»(انشقاق/۸) آسان میگیرد.
سفیه کیست؟
نکته ۱) قرآن میگوید: «وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَکُمُ»(نساء/۵) اموالتان را به آدم سفیه ندهید؛ بعد میگوید: سفیه فقط دیوانه نیست کسی که مشروبات الکلی میخورد یا گناه میکند هم سفیه است.
نکته ۲) اگر کسی بدهکار شد ما حق نداریم خانه و زندگی او را بفروشیم. حکومت اسلامی باید از بودجه بیتالمال قرض این افراد را بدهد.
انواع مالیات اسلامی
نکته ۳) مالیات اسلامی چند دسته میشود، خدا در سوره توبه میفرماید: «إِنَّمَا الصَّدَقاتُ لِلْفُقَراءِ وَ الْمَساکینِ وَ الْعامِلینَ عَلَیْها وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِی الرِّقابِ وَ الْغارِمینَ»(توبه/۶۰) یکی میگوید: «وَ الْغارِمینَ» یعنی به کسانی که ورشکسته هستند باید صدقه داد.
کسانی که حکومت اسلامی باید قرضشان را بدهد
نکته ۴) دو رقم ورشکسته داریم: بعضیها ورشکسته به ناحق هستند، ولخرجی میکند و ورشکسته میشود اما یک سری افراد واقعا به حق ورشکسته شدهاند. در مواردی که انسان در بیپولیاش مقصر نبوده است، مالیات اسلامی و حکومت اسلامی باید قرضهایشان را بدهد.
نحوه حسابرسی خداوند در روز قیامت
نکته ۵) در قرآن درباره روز قیامت دو رقم آیه داریم. بعضیها را خدا شل میگیرد و بعضیها را خدا سفت میگیرد یعنی کسانی که اهل گذشت باشند خدا حساب آنها را به آسانی رسیدگی میکند.
نکته ۶) قرآن میگوید:«وَ یَخافُونَ سُوءَ الْحِسابِ»(رعد/۲۱) مردان باایمان از بد حسابی خدا میترسند و یا در جای دیگر میفرماید: «فَحاسَبْناها حِساباً شَدیداً»(طلاق/۸) یک عدهای را خدا به سختی و شدت حساب میکشد و در مقابل در مورد برخی «یُحاسَبُ حِساباً یَسیراً»(انشقاق/۸) خداوند به سرعت و آسان از ایشان حساب میکشد.